Το 2017 πραγματοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μελέτη για τις Οργανώσεις Παραγωγών που δραστηριοποιούνται σε τρεις τομείς (του ελαιόλαδου, του βοδινού και μοσχαρίσιου κρέατος και των αροτραίων καλλιεργειών). Η μελέτη βασίστηκε σε έρευνα  που πραγματοποιήθηκε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 203 οργανώσεων παραγωγών (ΟΠ) και 23 ενώσεων οργανώσεων παραγωγών (ΕΟΠ) από 28 κράτη μέλη.

Κάθε τύπος νομικής οντότητας (συνεταιρισμός ή ιδιωτικές εταιρείες στις οποίες οι αγρότες/παραγωγοί είναι μέτοχοι) μπορεί να χαρακτηριστεί ως ΟΠ εάν αποτελείται και ελέγχεται από παραγωγούς συγκεκριμένου κλάδου και σχηματίζεται με πρωτοβουλία των παραγωγών οι οποίοι επιδιώκουν έναν ή περισσότερους από τους ειδικούς στόχους που απαριθμούνται στον κανονισμό για την Κοινή Οργάνωση Αγορών (ΚΟΑ). Ακολούθως ως ΕΟΠ μπορεί να χαρακτηριστεί κάθε Ένωση Οργανώσεων Παραγωγών.

Οι κύριοι στόχοι της μελέτης ήταν τρεις και σχετίζονται με τις δραστηριότητες που ορίζονται στα άρθρα 169 (ελαιόλαδο), 170 (βόειο κρέας) και 171 (αροτραίες καλλιέργειες) του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 1308/2013 και πιο συγκεκριμένα,

• η καταγραφή των ΟΠ και ΕΟΠ των κρατών μελών της Ε.Ε.
• η περιγραφή των δραστηριοτήτων των ΟΠ και ΕΟΠ, τα οφέλη και τα μειονεκτήματα αυτών των δραστηριοτήτων, και οι δυσκολίες που συναντώνται στην εφαρμογή του κανονισμού (ΚΟΑ)
• ο εντοπισμός των προβλημάτων που καθιστούν περιορισμένο τον αριθμό ΟΠ και ΕΟΠ

Επιβεβαιώνεται με την έρευνα ότι οι αναγνωρισμένες οργανώσεις παραγωγών στο σύνολο των τριών τομέων δραστηριοποίησης (ελαιόλαδο, βόειο κρέας και αροτραίες καλλιέργειες) είναι 619 και είναι μόνο το 1/5 σε σύγκριση με τις μη αναγνωρισμένες που είναι περίπου 3.180.

Οι οργανώσεις παραγωγών που συμμετέχουν σε εμπορικές δραστηριότητες πραγματοποιούν και άλλες δραστηριότητες ενίσχυσης της αποδοτικότητας, όπως η οργάνωση ποιοτικού ελέγχου, η διανομή και μεταφορά παραγόμενων προϊόντων, η προμήθεια εισροών, η συσκευασία, η διαχείριση απορριμμάτων κ.λπ..

Οι οργανώσεις που συμμετείχαν στην έρευνα φάνηκε να αντιλαμβάνονται πως οι δραστηριότητες των ΟΠ συμβάλλουν θετικά στους στόχους που θέτει η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) και ιδιαίτερα αυτές που σχετίζονται με:

• τον προγραμματισμό των παραγόμενων ποσοτήτων
• το σχεδιασμό της αύξησης της ποιότητας προϊόντος
• τη διαχείριση των αποβλήτων 

Τα σημαντικότερα οφέλη όπως τα αντιλαμβάνονται οι ίδιες οι οργανώσεις και αναδεικνύονται στη μελέτη είναι:

• η σταθεροποίηση της αγοράς και των τιμών
• η μείωση του κόστους παραγωγής και οι οικονομίες κλίμακας
• η αύξηση του κέρδους και η εξασφάλιση καλού βιοτικού επιπέδου για τα μέλη
• η εύκολη πρόσβαση στην αγορά

Οι δραστηριότητες που συνεισφέρουν στη σταθεροποίηση της αγοράς σχετίζονται με τις συμβατικές διαπραγματεύσεις, τις στρατηγικές εμπορευματοποίησης, τον ποσοτικό σχεδιασμό, τη διανομή και μεταφορά.

Το εύρημα αυτό συνάδει με την άποψη ότι ο ενισχυμένος σχεδιασμός και συντονισμός της προσφοράς και της ζήτησης από τις οργανώσεις παραγωγών μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη σταθεροποίηση της αγοράς.

Οι στόχοι που θέτονται από τις οργανώσεις που συμμετείχαν στην έρευνα είναι:

• η προβολή και η παροχή τεχνικής βοήθειας για τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων (84% των ερωτηθέντων οργανώσεων)
• η συγκέντρωση εφοδίων (78% των ερωτηθέντων οργανώσεων)
• η τοποθέτηση και προώθηση των προϊόντων στην αγορά (76% των ερωτηθέντων οργανώσεων)
• η προώθηση και βοήθεια στην εφαρμογή πρότυπων παραγωγής (75% των ερωτηθέντων οργανώσεων)
• ο προγραμματισμός της παραγωγής (74% των ερωτηθέντων οργανώσεων)

Τα εμπόδια που αντιμετωπίζει συχνότερα μια οργάνωση παραγωγών κατά τη σύστασή της και ευθύνονται για τον περιορισμένο αριθμό ΟΠ και ΕΟΠ είναι:  

• η έλλειψη υποστήριξης από κυβερνητικούς φορείς
• η έλλειψη αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών
• η έλλειψη παροχής κινήτρων στα μέλη
• η απροθυμία των παραγωγών να εγκαταλείψουν την ανεξαρτησία τους (απευθείας πώληση σε αγοραστές)
• η έλλειψη καλών παραδειγμάτων από συλλογικά σχήματα σε κάθε τομέα

 Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Οργανώσεις Παραγωγών σχετικά με την οργανωτική τους δομή είναι:

• η συμμετοχή των μελών στη λήψη αποφάσεων
• η εύρεση αποτελεσματικών μάνατζερ
• η εύρεση εξειδικευμένου προσωπικού
• η χαμηλή εμπιστοσύνη των μελών στην ηγεσία (συμβούλιο ή διοίκηση)
• η έλλειψη εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών του οργανισμού
• η έλλειψη ηγεσίας
• η δυσκολία στην αύξηση του αριθμού των μελών
• η γήρανση των μελών
• η δυσκολία δέσμευσης των νέων μελών 

Παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Οργανώσεις Παραγωγών κατά τη λειτουργία τους η μελέτη ανέδειξε ότι τα οφέλη είναι πολύ περισσότερα και αποτελούν τον κύριο λόγο για τον οποίο αξίζει να υποβάλλει κάθε νομική οντότητα που πληροί τις προϋποθέσεις αίτηση για αναγνώριση ως ΟΠ.

 Πηγή: omadesparagogon.gr